شاخص كل بورس چيست؟
براي سرمايه گذاري موفق در بورس لازم است پس از دريافت كد بورسي، با مهمترين مفاهيم و اصول سرمايه‌گذاري در اين بازار آشنا شويد. يكي از اين مباحث، شاخص‌هاي متعددي است كه براي تحليل عملكرد بخش‌هاي مختلف بازار سرمايه معرفي شده‌اند. در ادامه اين مطلب، به معرفي رايج‌ترين شاخص‌هاي بورسي پرداخته‌ايم.
شاخص كل بورس
شاخص كل يا TEDPIX، بين شاخص‌هاي مختلف بورس، پركاربردترين آن‌ها به‌حساب مي‌آيد. اين شاخص كه به‌عنوان معياري براي سنجش نحوه عملكرد كلي بازار سهام به كار مي‌رود، از تقسيم ارزش جاري بازار سهام در زمان موردنظر به ارزش جاري بازار سهام در سال پايه و ضرب حاصل در 100 به‌دست مي‌آيد. تحليل شاخص كل بورس براي يك فعال بازار از ضرورري‌ترين موارد است.
نكته قابل‌توجه در ارتباط با شاخص كل اين است كه اين شاخص علاوه بر قيمت سهام شركت‌ها، سود نقدي پرداخت شده(DPS) توسط آن‌ها را نيز شامل مي‌شود؛ به همين علت از شاخص كل تحت عنوان شاخص قيمت و بازده نقدي نيز ياد مي‌شود.
براي درك بهتر مفهوم شاخص كل و تغييرات آن، در نظر بگيريد كه عدد شاخص كل بورس تهران در پايان سال 1399 معادل 1,307,707 واحد و در انتهاي سال 1398 برابر با 512,900 بوده است؛ بنابراين شاخص كل در فاصله سال‌هاي 98 تا 99 رشدي معادل 794807 واحد، يعني به اندازه 150 درصد رشد كرده است.
باتوجه به اينكه در محاسبه شاخص كل تمام شركت‌هاي فعال بازار در نظر گرفته مي‌شوند؛ اگر فرض كنيم پرتفوي شما به نسبت برابر از سهام تمام اين شركت‌ها تشكيل شده باشد، در انتها بازدهي سرمايه‌گذاري شما برابر با بازدهي شاخص كل خواهد بود.
توجه داشته باشيد در محاسبه شاخص كل، تعداد سهام شركت‌ها اثرگذار است. اين موضوع بيانگر آن است كه هر چه شركتي بزرگتر باشد، يعني سرمايه بالاتر و در نتيجه تعداد سهام بيشتري داشته باشد، تغيير قيمت آن تاثير بيشتري بر تغييرات شاخص كل خواهد داشت. اين مسئله باعث مي‌شود شركت‌هاي كوچك در محاسبه شاخص كل عملاً تاثير چنداني نداشته باشند؛ كه همين مساله باعث شده نقدهايي به تحليل شاخص كل و نحوه محاسبه آن وارد باشد.
علاوه بر موارد گفته شده، در نظر داشته باشيد روند صعودي شاخص كل، نبايد باعث شود بدون بررسي وضعيت بنيادي سهمي، اقدام به خريد آن كنيد؛ چرا كه شاخص كل تنها ميانگيني از وضعيت كلي بازار است و روند صعودي آن به معني عملكرد مناسب تمام شركت‌هاي فعال در بازار نيست؛ پس فراموش نكنيد نبايد بدون بررسي وضعيت بنيادي سهام و صرفاً با تكيه بر تحليل شاخص كل، سهام شركتي را بخريد.
دسترسي به اطلاعات شاخص و تغييرات آن، علاوه بر سايت شركت مديريت فناوري بورس تهران tsetmc، از طريق سامانه فارابيكسو نيز امكان‌پذير است.
شاخص كل هم وزن
روش محاسبه شاخص كل هم‌وزن، تفاوت تاثيرگذاري با شاخص كل دارد. در اين شاخص، تعداد سهام شركت‌ها نقشي در ندارد؛ بنابراين مي‌توان چنين نتيجه گرفت تمام شركت‌هاي بورسي فارغ از اندازه آن‌ها، به يك اندازه در تغييرات شاخص كل هم‌وزن نقش دارند؛ چرا كه تغييرات قيمت سهام شركت‌هاي كوچك، به اندازه تغييرات قيمتي شركت‌هاي بزرگ اهميت دارد.
براي درك اهميت اين شاخص شرايطي را تصور كنيد كه در پايان يك روز معاملاتي، شاخص كل هم‌وزن منفي بوده، اما شاخص كل بازار مثبت است. در چنين شرايطي مي‌توان نتيجه گرفت بازار در آن روز به‌طور كلي نزولي بوده و علت مثبت شدن شاخص كل، معاملات مثبت چند شركت بزرگ بازار بوده است؛ بنابراين، بررسي شاخص كل هم‌وزن مي‌تواند ديد بهتري از وضعيت واقعي بازار به سرمايه‌گذاران بدهد.
در نظر داشته باشيد در دوره خودآموزين آشنايي با فارابيكسو در سايت آموزين مي‌توانيد با جايگاه شاخص كل هم‌وزن، شاخص كل و ساير امكانات اين سامانه آشنا شويد.
شاخص قيمت
شيوه محاسبه شاخص قيمت سهام (TEPIX) نيز تا حدي مشابه شاخص كل است؛ با اين تفاوت كه در محاسبه شاخص قيمت، سود نقدي شركت‌هاي بورسي در نظر گرفته نمي‌شود؛ بنابراين مي‌توان چنين نتيجه گرفت كه ارزش جاري شركت‌ها در شاخص قيمت، از حاصل ضرب قيمت سهام در تعداد سهام منتشر شده توسط شركت بدست مي‌آيد و از سود نقدي تقسيم‌شده توسط شركت تأثير نمي‌پذيرد. در نظر داشته باشيد كه در شاخص قيمت، وزن سهام شركت‌ها اهميت دارد و هرچه شركتي بزرگتر باشد، تغييرات آن تأثير بيشتري بر اين شاخص خواهد داشت.
برچسب: ،